Η Shannon Galpin βοήθησε στο συντονισμό της εκκένωσης των γυναικών καθώς οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία
Ένας αγωνιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλεί τη βιομηχανία ποδηλασίας να βοηθήσει τις γυναίκες αναβάτες να φύγουν από το Αφγανιστάν. Η Shannon Galpin, η οποία έχει μιλήσει σε παγκόσμια συνέδρια σχετικά με το «πώς το ποδήλατο είναι όχημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνική δικαιοσύνη», ανακηρύχθηκε τυχοδιώκτης της χρονιάς στο National Geographic αφού διέσχισε με ποδήλατο την κοιλάδα Panjshir στο Αφγανιστάν το 2009.
Εργάστηκε ως προπονήτρια και σύμβουλος με την εθνική ομάδα ποδηλασίας γυναικών του Αφγανιστάν από το 2013 έως το 2016 και παρακολούθησε με τρόμο τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων καθώς οι Ταλιμπάν ανέβηκαν στην εξουσία.
Αυτή την εβδομάδα έγραψε στο Twitter: «Ποδηλατική βιομηχανία. Βλέπω τη σιωπή σου. Οι γυναίκες του Αφγανιστάν αντιπροσωπεύουν τα καλύτερα του κλάδου σας την τελευταία δεκαετία, αλλά πού είστε;!
«Αυτές οι γυναίκες διακινδύνευσαν τη ζωή τους για να κάνουν ποδήλατο. Έφτιαξαν μια ποδηλατική κουλτούρα που διεκδικούσε χώρο για νεαρές γυναίκες. Δημιούργησαν διαδηλώσεις ποδηλάτων και τους πρώτους αγώνες ποδηλάτων για γυναίκες στο Αφγανιστάν. Ίδρυσαν συλλόγους και διηύθυναν ομάδες. Τι σημαίνει ο κλάδος αν όχι αυτό;'
Μία από τις γυναίκες που βοήθησε ο Galpin προπονητής, η Masoma Alizada, έλαβε αργότερα άσυλο στη Γαλλία και νωρίτερα φέτος αγωνίστηκε στο TT γυναικών στο Τόκιο ως μέλος της Ολυμπιακής ομάδας Προσφύγων. Ωστόσο, λίγες μέρες αφότου οι Ταλιμπάν κατέλαβαν τον έλεγχο της Καμπούλ και με το αεροδρόμιο πολιορκημένο από χιλιάδες Αφγανούς να προσπαθούν να επιβιβαστούν σε πτήσεις εκκένωσης, η Ομοσπονδία Ποδηλασίας του Αφγανιστάν έγραψε στο Twitter: «Τα όνειρα, η στρατηγική και η ανάπτυξη για τις γυναίκες που ποδηλατούν ήταν πάντα πρώτα και εμείς ήμασταν κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να αναπτύξουμε την ποδηλασία, αλλά τώρα το ονειρευόμαστε μόνο.'
Υπάρχουν περίπου 200 γυναίκες αναβάτες εγγεγραμμένες στην Ομοσπονδία, η οποία επανεκκίνησε την εθνική της ομάδα γυναικών το 2011 με μόλις μια ντουζίνα μέλη. Το 2016 η ομάδα συμπεριλήφθηκε σε μια προσφορά για το Νόμπελ Ειρήνης, η οποία ανακήρυξε το ποδήλατο «όργανο ειρήνης».
Από το σπίτι της στο Εδιμβούργο, η Galpin βοηθά τώρα στον συντονισμό της εκκένωσης ορισμένων από αυτούς τους αναβάτες και ισχυρίζεται ότι είχε «κοιμηθεί μόνο μερικές ώρες τις τελευταίες 12 ημέρες».
«Γνωρίζω πολλά από τα κορίτσια που έχουν εκκενωθεί και τις οικογένειές τους, και υπάρχει μια ολόκληρη άλλη γενιά κοριτσιών που άρχισαν να κάνουν ποδήλατο τον περασμένο ή δύο χρόνο και επίσης εκκενώνονται», είπε. «Είναι μια συνεχιζόμενη διαδικασία, αλλά έχει υπάρξει πολλή διασταυρούμενη επικονίαση με άλλες εκκενώσεις. Υπάρχει ένα εντελώς αόρατο δίκτυο ανθρώπων που βγάζουν τους πάντες έξω.»
Ενώ επαγγελματίες αναβάτες υψηλού προφίλ στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν μέχρι στιγμής σιωπήσει σχετικά με το θέμα, άλλοι ήθελαν να βοηθήσουν, συμπεριλαμβανομένης της Alessandra Cappellotto, της πρώτης Ιταλίδας που κέρδισε μετάλλιο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αγώνων Δρόμου (στο Σαν Σεμπαστιάν το 1997) που σήμερα είναι επικεφαλής της Ένωσης Επαγγελματιών Ποδηλατών γυναικών (CPA). Επικοινώνησε με την UCI, τα Ηνωμένα Έθνη και τον ιταλικό στρατό για να οργανώσει με επιτυχία την εκκένωση έξι γυναικών αναβατών που βρίσκονται επί του παρόντος σε καραντίνα Covid στην Ιταλία.
«Υπάρχει χαρά για τα κορίτσια που διασώθηκαν αλλά και αγωνία για εκείνα που είναι ακόμα εκεί», είπε. «Βρέθηκα καταπέλτης σε αυτόν τον εφιάλτη με μοναδικό στόχο να σωθούν οι ποδηλάτες. Ένα πρώτο βήμα έγινε, αλλά ελπίζουμε όλοι οι αθλητές, μέσω των καναλιών που ενεργοποιούνται διεθνώς, να μπορέσουν να σωθούν. Δεν είναι ακόμη η ώρα να γιορτάσουμε, αλλά αυτή η σταγόνα ελπίδας σε μια θάλασσα πόνου έχει τεράστια αξία.»
ντοκιμαντέρ Αφγανικοί Κύκλοι
YouTube video player
Μια ιδέα για την καταπίεση και την εχθρότητα που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες καβαλάρηδες τώρα που οι Ταλιμπάν βρίσκονται στην εξουσία μπορεί να αντληθεί από το ντοκιμαντέρ του 2019 Afghan Cycles, το οποίο δημιούργησε ο Galpin.
Σε αυτό, οι γυναίκες ποδηλάτες μιλούν για την κακοποίηση και τις απειλές που αντιμετώπιζαν σε καθημερινή βάση μόνο και μόνο επειδή οδηγούσαν τα ποδήλατά τους. Μια κοπέλα θυμάται πώς την απείλησαν δύο άντρες που έφεραν πιστόλια, ενώ μια άλλη παραπονιέται στον κυβερνήτη της επαρχίας της ότι οι θρησκευτικοί ηγέτες έχουν χαρακτηρίσει αυτήν και τους συντρόφους της «απίστους» επειδή «εκπαιδεύονται ακάλυπτοι» (όταν στην πραγματικότητα φορούν φαρδιά, μακρυμάνικα μπλουζάκια, παντελόνια φόρμας και μαντίλες κατά την οδήγηση).
Η ταινία γυρίστηκε μεταξύ 2013 και 2017 όταν το Αφγανιστάν διοικούνταν από μια πολιτική κυβέρνηση υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, ωστόσο ένα μέλος των Ταλιμπάν που παίρνει συνέντευξη προειδοποιεί ανατριχιαστικά: «Για μια γυναίκα να οδηγεί ποδήλατο είναι μια σπάταλη ενέργεια, είναι απλώς επιδεικνύομαι. Θα τους προειδοποιήσουμε τρεις φορές. Αν δεν σταματήσει, πρέπει να τη σταματήσουμε με κάθε τρόπο.»
Αυτή είναι η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν τώρα οι ποδηλάτες του Αφγανιστάν καθώς οι Ταλιμπάν σχηματίζουν κυβέρνηση. Ο φόβος είναι ότι οι παλιές σκληρές συνήθειες –οι Ταλιμπάν ήταν για τελευταία φορά στην εξουσία από το 1996 μέχρι την εισβολή των ΗΠΑ μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου– θα επαναληφθούν.
«Φοβόμαστε ότι αν έρθουν οι Ταλιμπάν, το πρώτο πράγμα που θα κάνουν είναι να σκοτώσουν τα κορίτσια ποδηλασίας», λέει ένα μέλος της εθνικής ομάδας ποδηλασίας γυναικών στην ταινία.
Ερωτηθείσα αν το ποδήλατο αξίζει τους καθημερινούς κινδύνους, απαντά: «Κάθε επίτευγμα χρειάζεται μια θυσία στην αρχή. Ίσως είμαστε οι πρώτες θυσίες για το ποδήλατο στο Αφγανιστάν.»
Ο Galpin λέει ότι για τις γυναίκες του Αφγανιστάν, το ποδήλατο είναι κάτι περισσότερο από ένα κομμάτι αθλητικού εξοπλισμού.
«Το ποδήλατο μπορεί να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ μιας ζωής ολοκληρωμένης και μιας ζωής καταπίεσης», λέει. «Μέσα σε ένα χρόνο συνεργασίας με την πρώτη ομάδα ποδηλασίας γυναικών στο Αφγανιστάν, υποστήριζα νέους συλλόγους ποδηλασίας που ίδρυσαν κορίτσια για να οδηγούν κοινωνικά και σύντομα έγινε μια επανάσταση «δικαίωμα στην οδήγηση». Το 2020 υπήρχαν πάνω από 200 εγγεγραμμένοι ποδηλάτες σε επτά επαρχίες.»
Αλλά τώρα «κρύβονται, καίνε τα ρούχα τους και φοβούνται τα αντίποινα από τους Ταλιμπάν. Κυριολεκτικά καίνε το μέλλον τους όπως και πολλές γυναίκες σε όλο το Αφγανιστάν που καίνε διπλώματα και άλλα «ενοχοποιητικά» αντικείμενα.
«Αυτές οι γυναίκες είναι σε λίστες εκκένωσης, αλλά πρέπει να χρηματοδοτήσουμε την εκκένωση και το κόστος επαναπατρισμού τους, την παροχή συμβουλών ψυχικής υγείας και, φυσικά, όταν αποκτήσουν κοινότητα, να τους πάρουμε ποδήλατα. Δεν το ήθελαν ποτέ αυτό. Έχουμε ηθική υποχρέωση να τους υποστηρίξουμε και να τους βοηθήσουμε να ξαναχτίσουν τη ζωή τους.»
Μια σελίδα συγκέντρωσης χρημάτων που δημιουργήθηκε από την Galpin για να υποστηρίξει την εκκένωση και την επανεγκατάσταση γυναικών αναβατών έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής περισσότερα από 58.000 £. Για να κάνετε δωρεά, επισκεφθείτε τη διεύθυνση:
Η ταινία Afghan Cycles είναι διαθέσιμη για ενοικίαση ή αγορά στο YouTube.
